Na afloop van mijn trainingen of coaching evalueren de deelnemers het traject en hun eigen groei. Afgelopen week popte er ineens ook weer een terugkoppeling in mijn mail. Ik klikte door naar de antwoorden en voelde me ineens niet zo blij meer. Een van mijn deelneemsters, Cherryl, beoordeelde zichzelf op bijna alle vaardigheden minder goed dan voor de training. En ze gaf aan dat ze zich vaak nerveus voelde. Ik schrok. Wat was er gebeurd? Ik had al die tijd een deelneemster gezien die super leergierig was en tips niet alleen aanhoorde maar ook echt toepaste tijdens de training. Had ik iets niet gezien? Wat was mij ontgaan?
Van onbewust onbekwaam naar bewust onbekwaam
Ik mailde haar direct met mijn vragen. En wat bleek? Ze gaf zichzelf deze beoordelingen omdat ze tijdens de training besefte hoe ze er voor stond. Althans hoe zij dat zag. Ze was van onbewust onbekwaam naar bewust onbekwaam gegaan: ze zag nu ineens alles wat ze nog niet of onvoldoende deed. ‘Ik ben wel heel tevreden over de training, want ik heb heel veel geleerd’, schreef ze erachteraan. Als je nu denkt dat dit laatste mij dit geruststelde, heb je het mis. Het gaat mij er niet om dat de training positief beoordeeld wordt, ik wil vooral dat de deelnemer zichzelf positief beoordeelt na afloop van een training. Omdat dat dat precies het verschil is tussen iets leren en iets ook gaan doen. Het verschil tussen een prima training en een echt goede training. Er was dus nog werk aan de winkel.
Van bewust onbekwaam naar bewust bekwaam: verzamel bewijsmateriaal
Gelukkig kon ik Cherryl in onze laatste online bijeenkomst nog meegeven wat ze juist nu nog nodig had. Zo kreeg Cherryl in verschillende oefensituaties nog een aantal keren de gelegenheid om te ervaren wat ze allemaal al wel kon. Ik benadrukte nog eens extra wat ze allemaal al goed deed. Ik vroeg haar ook om een helpende gedachte voor zichzelf te formuleren. Dit is een zin of een beeld wat haar helpt, juist als ze het even moeilijk vindt of zelfs niet goed durft. Cherryl kreeg ook van de andere deelnemers heel veel concrete terugkoppeling over wat ze van haar gezien en gehoord hadden tijdens deze en eerdere bijeenkomsten. Niet om haar een goed gevoel te geven, maar vooral om haar echt te laten inzien dat ze het al kon. Omdat ze het al van haar gezien hadden in de training. Bewijsmateriaal dus wat niet alleen Cherryl, maar iedereen die wil groeien nodig heeft om van bewust onbekwaam naar bewust bekwaam te gaan. Dit is het moment dat je weet dat je het kan. En er vooral ook steeds meer in gaat geloven.
Eerst zeker weten of gewoon doen: de kip of het ei?
‘Het zelfvertrouwen wat je nodig hebt om iets nieuws te ondernemen, krijg je nadat je het hebt ondernomen’. Een spreuk die illustreert waarom Cherryl het zo moeilijk vond om te doen wat ze geleerd had. Het is net als die vraag over de kip of het ei en welke er nou eigenlijk eerder was. Of gaan lopen voordat je het kan. Toch is ons dat allemaal gelukt. Als je maar met kleine stapjes begint, het de tijd geeft en vooral blijft doen. Zodat het je steeds vaker lukt. Daarmee bouw je aan je eigen bewijsmateriaal, weet je dus dat je het kan en groeit je (zelf)vertrouwen, waardoor het weer makkelijker wordt om te doen, waardoor je zelfvertrouwen weer groeit, waardoor het nog makkelijker wordt, en zo kan ik nog wel even doorgaan. Weten en doen zijn dus eigenlijk net als de kip en het ei. Ze horen onlosmakelijk bij elkaar en houden elkaar in leven. Je hebt ze dus ook allebei nodig.
Eerst zeker weten of gewoon doen: de kip en het ei
Cherryl bereidt elk lastig gesprek tegenwoordig voor zodat ze weet wat ze wil zeggen. Ze praat ook tegen zichzelf en vertelt zichzelf dat ze het kan. En dat het niet ineens allemaal perfect moet maar dat ze fouten mag maken. En als ze dat zelf even niet kan denken dan kijkt ze naar alle feedback, de zogenaamde complimentendouche, die ze van ons kreeg op de laatste meeting en op haar desktop heeft gezet. Zodat haar eigen bewijsmateriaal haar even het benodigde zetje geeft. Daarna pakt ze de telefoon op of klikt op Start meeting en doet ze het gewoon. En daarmee bouwt ze voortdurend door aan meer en meer bewijsmateriaal en daarmee het vertrouwen dat ze het – heel goed! – kan. Zo werkt ze aan weten en doen. Ofwel de kip en het ei.
En jij?
En jij? Kijk jij naar wat je allemaal wel kan of zie je vooral wat (nog) niet lukt? Vertrouw jij voldoende op jezelf om iets nieuws te ondernemen of zie je vooral je eigen tekortkomingen waardoor je niet (meer) echt durft? In mijn training en coaching werken we niet alleen aan je vaardigheden, we werken minstens evenveel aan jouw zelfvertrouwen. De kip en het ei dus. Je hebt ze immers allebei nodig. Zodat je het gaat doen voordat je het (in gedachten) al weer hebt afgeschreven. En voordat je weet of je het al kan dus.
Groet, Eiline
